In tijden van een slechte beursklimaat ontstaan er altijd weer discussie over de fondsen die wel of niet de index verslaan en de kosten van actief beheerde fondsen, beleggers worden logischerwijs kritischer ten aanzien van de prestaties van actief beheerde beleggingsfondsen. In goede tijden lijken de kosten altijd minder interessant, deze worden tenslotte ruimschoot goed gemaakt door de out-performance van de index.

Kortom de index beleggers versus de actieve fondsbeheerders.

 

 

Voor het index beleggen:

Indexbeleggen is overzichtelijk en eenvoudig. Door het passieve beleggingsbeleid hebben indexfondsen geen fondsbeheerders en beleggingsanalisten nodig, er hoeven immers geen beleggingskeuzes te worden gemaakt, waardoor de kosten laag blijven. Gemiddeld ligt deze rond de 0,5% voor een index-tracker

Tevens biedt een indexfonds de mogelijkheden om voor een bepaalde regio of een specifieke sector te kiezen en is er exact bekend wat voor een mandje met aandelen je koopt.

Volgens Morningstar data in de categorie beleggingsfondsen Aandelen Wereldwijd Gemengd doet over het laatste jaar 54 procent van de beleggingsfondsen, het slechter dan de MSCI Wereldindex.
Over een drie- en tienjaarsperiode is dat respectievelijk 54 procent en 57 procent. Het merendeel van de fondsen legt het dus af tegen de index.

Bij obligatiefondsen is het volgens morningstar nog beroerder gesteld: in de categorie euro obligaties gediversifieerd doet zelfs 98 procent het slechter dan de BarCap Euro Aggregate Bond TR index. Over 12 maanden is dat verschil 69 procent.

Tegen het index beleggen:

De indexbelegger geeft de ambitie en de kans op om beter te presteren dan het marktgemiddelde. Ook blijven indexbeleggers volledig belegd en lopen daarmee altijd het volle marktrisico, ook in een bearmarkt. Zij hebben weliswaar de zekerheid dat de performance niet afwijkt van die van de benchmark, maar gaan dan ook volledig mee in de neergang van de index.

Een indexbelegger zit vaak vast aan 0,5% kosten, daarmee is meteen zeker dat u de index eigenlijk (na kosten) nooit zal verslaan.

De samenstelling van de index is een risico. Zo hebben aandelen die in een marktgewogen index worden opgenomen dat vaak aan eerdere koersstijgingen te danken. In de AEX zijn de aandelen Royal Dutch, ArcelorMittal en ING tezamen goed voor 45% van de index (samenstelling per september). De AEX doet het dit jaar met een koersverlies van circa 50% een stuk slechter dan andere Europese beurzen. De scheve samenstelling van een index en/of technische factoren dwingen de belegger goed na te denken over de keuze van een specifieke index.

In de minder efficiënte markten (zoals opkomende markten, small caps, hedgefondsen en private equity) zal het effect van de succesvolle actieve beleggers nog groter zijn en dus ook de kans om de index te verslaan.

Terug naar de basis

Misschien is het verstandiger om terug te vallen op de grondbeginselen van beleggen. In de basis is belangrijker eerste te kijken naar de allocatie over aandelen, obligaties en liquide middelen, die voor het grootste deel het uiteindelijke rendement bepaalt, daarbij horen ook de aspecten diversificatie, risico/rendement en beleggingshorizon.

Wie snel een gespreide portefeuille wil opbouwen om tijdelijk te profiteren van een stijging van de markt, kan beter een indextracker kopen in plaats van zich druk te maken om het extra rendement dat een goede fondsmanager op langere termijn zou kunnen behalen. Anders is het zeker de moeite waard op zoek te gaan naar actieve atypische fondsmanagers voor het verslaan van de index op langere termijn.

Op zoek naar index beater in plaats van benchmark hugger

Allerlei onderzoek onderbouwen dat het niet eenvoudig is voor een actieve fondsmanager om de index te verslaan. Ergens tussen de 2% en 25% van de beleggingsfondsen zouden voor een langere periode in staat zijn om de index te verslaan. Onderzoekers van de Universiteit van Yale, Antti Petajisto en Martijn Cremers, hebben een paar jaar geleden aangetoond dat actief beheerde fondsen extra rendement kunnen genereren. Zij kijken bij het vaststellen van het actieve beheer niet naar de tracking error (het verschil in rendement tussen index en fonds) maar naar de active share factor. De active share wordt bepaald door de afwijking van de gewichten in de portefeuille ten opzichte van de index. Fondsen met het hoogste Active Share-factor, presteerden het best.

De belangrijkste conclusies van dit onderzoek:
1. De fondsen met het hoogste Active Share-cijfer laten de grootste outperformance van de benchmark zien;
2. De fondsen met het laagste Active Sharecijfer leveren een underperformance;
3. Kleinere fondsen zijn actiever dan de grotere fondsen;
4. Fondsen met de hoogste Active Share en het laagste fondsvermogen leveren, na aftrek van alle kosten, een gemiddelde outperformance ten opzichte van de benchmark van 6%.

Welke fondsen zijn dan index beater?

Dit zijn dus vaak fondsen van kleinere fondsmanagers (boutiques) in een niche markt of met een beperkte fondsomvang, maar kunnen ook best fondsen zijn die buiten deze categorie vallen!. Hieronder enkele praktijk voorbeelden gebaseerd op de ultimo augustus 2009 standen en met wereldwijd aandelen beleggen:

Carmignac Investissement A Acc

Categorie: Aandelen Wereldwijd Large Cap Groei
Index: MSCI World Free Growth NR USD

Voor alle jaren 2005-2009 werd de index ruimschoot “verslagen”

 

	2005	2006	2007	2008	2009
Fonds	48,3	10,9	19,3	-29,9	29,4
+/-Cat	22,6	5,0	15,7	12,7	8,9
+/-Idx	22,3	7,9	15,8	8,2	12,9

 

 

Skagen Global

Categorie: Aandelen Wereldwijd Large Cap Gemengd
Index: MSCI World Free NR USD

In 2008 was de uitslag negatief (4,6%) t.o.v. de index, andere jaren werd de index ruim verslagen, (performance in %)

 

 

 

	2005	2006	2007	2008	2009
Fonds	43,7	20,4	12,1	-44,5	32,5
+/-Cat	19	11,8	12,1	-4,6	13,6
+/-Idx	17,5	13	13,7	-6,9	16,1

 

Fortis Obam

Categorie: Aandelen Wereldwijd Large Cap Gemengd
Index: MSCI World Free NR USD

In 2008 was de uitslag (zeer) negatief t.o.v. de index, andere jaren werd de index ruim verslagen

 

 

	2005	2006	2007	2008	2009
Fonds	38,8	18,1	31,9	-66,0	51,7
+/-Cat	14,1	9,5	32,0	-26,1	32,8
+/-Idx	12,6	10,7	33,6	-28,4	35,3

 

 

 

 

 

 

 

Samenvattend:

Over een periode van 5 jaar zie de totaal rendementen er als volgt uit:

MSCI World Index -1%

Fortis Obam +14%

Skagen Global +61%

Carmignac Investissement +99%

Rendementen uit het verleden zijn garantie voor de toekomst.

 

 

 

 

 

 

 

 

Achtergrond informatie:

Mutual Fund Performance, Eugene F. Fama and Kenneth R. French

How Active Is Your Fund Manager? Antti Petajisto en Martijn Cremers