De kennis van Nederlandse beleggers in beleggingsfondsen is afgenomen. Daarnaast zijn deze fondsen in populariteit gedaald als oudedagvoorziening. Twee opvallende conclusies uit een onderzoek van Axa Investment Managers (IM).
Vraag de Nederlanders hoe zij hun eigen financiële kennis inschatten, en zeven van de tien zal deze met een ‘goed’ tot ‘zeer goed’ beoordelen. Zij schatten hun kennis onverminderd hoog in. ‘Heel hoog zelfs vergeleken met andere landen waar we onderzoek hebben laten doen, zoals Duitsland, Zwitserland en Oostenrijk’, benadrukt Herman Barten, Hoofd Fondsdistributie van Axa IM.
Om een objectiever beeld van de financiële kennis van beleggers in fondsen te krijgen, lanceerde AXA IM de Kennisindex. Hiermee wordt de daadwerkelijke kennis van de inwoners van een land weergegeven in één getal op een schaal van één tot honderd. In 2009 staat de AXA IM Kennisindex voor Nederland op 44 punten, terwijl deze kennisbarometer in 2008 nog op 53 stond.
De Kennisindex wordt berekend aan de hand van een aantal categorieën, waaronder een ‘test’ van de kennis over beleggingsfondsen, kennis fondssoorten en een schatting van het rendement van de fondsen.
Zo werd onder andere de vraag gesteld wat het rendement zou zijn wanneer een belegger twintig jaar geleden 10.000 euro had belegd. De werkelijke waarde, overigens gemeten voor de crisis tussen september en maart, komt daarbij uit op ruim 29.000 euro. De gemiddelde raming van beleggers is ongeveer 19.000 euro. ‘Een belangrijke verklaring van deze teruggang is natuurlijk de grote onzekerheid die we op de aandelenmarkten hebben meegemaakt’, zo weet Barten.
Pensioen
Vorig jaar vond 53 procent van de Nederlanders een beleggingsfonds geschikt als pensioenvoorziening. In 2009 is nog slechts 32 procent die mening toegedaan. ‘Dat wordt natuurlijk ook veroorzaakt door de problemen bij de pensioenfondsen’, zo geeft Barten aan.
Gevraagd naar redenen door de onderzoekers antwoordt bijna de helft van de respondenten dat men hier geen geld voor heeft. Ook vindt men beleggen in fondsen soms omslachtig, complex en tijdrovend. Het is duidelijk dat Nederlanders beleggingsfondsen niet altijd begrijpen.
Selectie
Axa deed ook onderzoek naar de selectiecriteria waarop beleggers hun fonds kiezen. Daar blijft de bekendheid en reputatie van een fonds een belangrijke rol bij spelen, hoewel de invloed hiervan vergeleken met een jaar terug is afgenomen van 43 naar 38 procentpunten.
‘Opvallend is de afname van invloed door aanbevelingen van de adviseur. Het lijkt alsof beleggers toch wat vertrouwen zijn kwijtgeraakt. Daar was sprake van een daling met 4 basispunten tot 15′, constateert Barten.
Ongeveer een kwart van de Nederlanders belegt in beleggingsfondsen. De typische fondsbezitter is mannelijk, hoog opgeleid en verdient 68.000 euro of meer per jaar. In totaal acht zo’n 80 procent van hen het tijdstip van het onderzoek (maart 2009) een zeer geschikt instapmoment.
Ook consumenten die nu nog niet in beleggingsfondsen beleggen, vinden het in maart overigens een goed moment om in te stappen, circa 64 procent.
Het onderzoek van Axa IM is uitgevoerd door TNS Infratest (voorheen TNS Nipo) onder ruim 1.000 Nederlanders van 18 jaar en ouder en is eveneens uitgevoerd in Duitsland, Oostenrijk en Zwitserland.
